Michelsbaude 1&2: Wydanie poszerzone (Historia nieistniejącej izerskiej gospody + Michałowa Buda. Izerska legenda)

Opis

Zebrane w jednym tomie wydanie dwóch części historii Michelsbaude – chaty, która wrosła w historię Gór Izerskich, potem została niemal kompletnie zapomniana, by zostać „wskrzeszoną” w wyniku odkryć poczynionych przez autora w Wysokim Grzbiecie, a następnie w źródłach literackich i archiwach w latach 2018-2020.

Rozebrana w 1905 roku bauda, położona na skrzyżowaniu szlaków, przez pięć ćwierci wieku lat witała wędrowców podróżujących Starą Drogą Celną łączącą pruską Szklarską Porębę z habsburskim Harrachovem: od tragarzy szkła z pobliskich hut leśnych, przez pierwszych turystów (arystokratów, duchownych, urzędników, naukowców, artystów), po leśników, drwali, kłusowników i szmuglerów.

Samotna i uboga, okazała się dość inspirująca, by jej ślady przeniknęły do dzieł wybitnych postaci literackich związanych ze Śląskiem (m.in. Gerharta Hauptmanna i Willa-Ericha Peuckerta). Przywrócenie pamięci o niej oznacza więc również poszerzenie sieci znaczeń kulturowych w wymiarze ogólniejszym, a mikrohistoria – opowieść o dziejach pojedynczego budynku – staje się tu przyczynkiem do stworzenia wszechstronnego portretu dawnego życia codziennego na terenie Gór Izerskich.

Tom zawiera niepublikowane dotąd fotografie materialnych pamiątek po Michelsbaude, obecnie przechowywanych w depozycie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Stacji Turystycznej Orle, a także reprodukcje unikatowych grafik Ericha Fuchsa (1890-1983) z lat 20. XX wieku z kolekcji Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze.

„Podziwiam tę książkę i jej autora, który z pustego miejsca na izerskim odludziu odczytał całą jego przeszłość – historię domostwa, które spełniwszy swą rolę w tutejszym życiu, gospodarce, a nawet w kulturze – zniknęło. Że nie bez śladu, dowodem jest ta książka”

– Henryk Waniek

“Kiedy czytam o Michelsbaude, na myśl przychodzą mi obrazy z jednego z moich ulubionych i jednocześnie najdziwniejszych filmów, jakie kiedykolwiek widziałem. “Szklane serce” Wernera Herzoga to dokładnie ten klimat. Widzę góry, tajemnicę, mrok i szkło rozpalone do temperatury lawy.”

– Igor Brejdygant – pisarz, scenarzysta, reżyser, autor m. in. powieści “Rysa” (2018)

“Czytam i jestem pod wrażeniem. Mam nowe spojrzenie na Jelenie Łąki, które służbowo, ale też prywatnie, ze względu na ich piękno i tajemniczość, „zdeptałam” dziesiątki razy. Gratulacje dla Autorów opracowania!”

– Zyta Bałazy, Nadleśniczy Nadleśnictwa Szklarska Poręba (2006-2017)

“Magiczna opowieść o magicznym miejscu. Góry Izerskie nie będą już takie same”.

– Jarosław Kamiński, autor m. in. powieści “Tylko Lola”

Film z artefaktami z Michelsbaude tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=UqpheHwnTzc

Wycieczka śladami “Bauden-Roberta”, długoletniego dzierżawcy Michelsbaude tutaj: https://www.youtube.com/watch?v=cmSrAgLWOKY

Michelsbaude 1 & 2. Wydanie poszerzone
Zebrał: Mars Wawrzyn (Marcin Wawrzyńczak)
Współpraca: Jowita Selewska, Ullrich Junker
Korekta: Tomasz Płóciennik
Projekt graficzny i skład: PontonStudio

format 125 x 195 mm

384 str.

twarda oprawa

papier Munken Premium Cream 90 g/m

ilustracje

wstążka-zakładka

ISBN 978-83-953369-5-9

Książka dostępna jest również na stacjach paliw MÜLLER w Piechowicach, Starej Kamienicy, Kowarach oraz obu w Radomierzu. W ramach akcji “MÜLLER wspiera kulturę” przy zakupie otrzymasz 1% rabatu od kosztu tankowania!

“Michelsbaude” Marsa Wawrzyna – niezwykła wędrówka w czasie i w przestrzeni

Po urlopie miałam wielki niedosyt gór, więc … kupiłam sobie książki. Dwie, a właściwie trzy, bo jedna była wydaniem poszerzonym i łączącym dwa tomy i przepadłam. „Michelsbaude” Marsa Wawrzyna – to właśnie ona wciągnęła mnie, porwała w znany, a jednocześnie nieznany świat. We wrześniowe popołudnia, już po pracy siadałam w wygodnym fotelu i … wędrowałam Starą Celną Drogą. Tak, to znowu ta droga, o której niedawno pisałam. Gdy szłam nią kilka tygodni temu, spotykałam niewielu turystów. Droga wyglądała niepozornie, ale jakiegoś czasu jest jednym z moich ulubionych szlaków w Górach Izerskich.  Znalazła ważne miejsce w Mojej przestrzeni. Dzięki książce Marsa Wawrzyna, w tej przestrzeni pojawili się ludzie, tym razem nie byli to znajomi, czy turyści spotkani po drodze. Zjawili się dawni mieszkańcy wioski Izery i Domów nad Kobyłą, przeróżni wędrowcy, którzy przed ponad dwustu laty odkrywali te dzikie i czasem niedostępne tereny.  A przede wszystkim poznałam mieszkańców i gości Michelsbaude – domu, który przez wiele lat stał samotnie przy Jeleniej Łące i był schroniskiem, gospodą chatą, leśniczówką, wszystkim po trochę. Podczas ostatniego przyjazdu w Góry Izerskie widziałam kamień postawiony w miejscu, gdzie kiedyś stał ten budynek. Gdy czytałam książkę, z wygodnego fotela w moim domu, przeniosłam się ponad dwieście lat wstecz. Wędrowałam razem z bohaterami książki… Przez kilka ostatnich dni „nachodziłam się” w tę z powrotem ze Świeradowa lub ze Szklarskiej Poręby do huty w Orlu albo nieco dalej – w Nowym Świecie. Raz ogrzewały mnie promienie letniego słońca, a za chwilę mróz mocno dawał się we znaki. Tutaj nawet w lipcu zdarzają się przymrozki!  Byłam tragarzem, niosącym szkło z huty w Orlu do szlifierni i malarni w Szklarskiej Porębie. Za chwilę razem z badaczami tych terenów zaglądałam w różne zakamarki poznając bogactwo minerałów roślin i zwierząt. Towarzyszyłam artystom zauroczonym górami – nazywanymi kiedyś Olbrzymimi.  Podobnie jak wspomniani wędrowcy wstępowałam do Michelsbaude, aby odpocząć i zjeść kawałek sera, który był podstawowym daniem w tej okolicy.  Zdawało mi się, że słyszę, rozmowy toczące się w czarnej od dymu izbie, czuję zapach drewna palonego w piecu. Przez kilka ostatnich dni byłam w innym niezwykłym świecie, tak sugestywnym, że czułam się jakbym odbyła podróż w czasie i przestrzeni. Aż chciałoby się jeszcze raz jechać w te przepiękne góry.

(recenzja ze strony mariadolczewska.blogspot.com)

INDEKS NAZW WŁASNYCH I MIEJSCOWYCH:

Antoniów (DE Antonswalde, Antoniwald)

Babelowy Ostęp* (DE Babelsbruch)

Biała Dolina (DE Weissbachtal)

Biały Flins (PL Izerskie Garby, Kwarc, CZ Bílý Flins, DE Weisse Flins, Weisse Steinrücke)

CZ Bukovec (DE Buchberg)

CZ Bílý Potok (DE Weissbach)

Błędna Łąka (DE Irrwiese)

Chromiec (DE Ludwigsdorf)

Czarcia Łąka (CZ Čertovy Louky, DE Teufelswiese)

Czerwony Potok (DE Rothes Floss)

Dolina Nadziei* (CZ Údolí Naděje, PL Zieliniec, DE Hoffnungsthal,)

Domy nad Kobyłą* (DE Kobelhäuser)

Domy nad Szklarką* (DE Kochelhäuser)

Droga Karkonoska (DE Riesengebirgsstraße)

Drwale (DE Kamhäuser)

Dukt Końskiej Jamy (DE Pferdelochweg)

Góry Izerskie (CZ Jizerské hory, DE Isergebirge)

Graniczna (DE Grenzdorf)

Gryfów Śląski (DE Greiffenberg)

Harrachov (DE Harrachsdorf)

Izera (osada) (PL Skalno, DE Gross-Iser, Iserhäuser)

Izera (rzeka) (CZ Jizera, DE Iser)

Izerka (CZ Jizerka, DE Klein Iser, Wilhelmshöhe)

Izerska Łąka (CZ Jizerska louka, DE Iserwiese)

Jagnięcy Potok (DE Lämmerwasser)

Jakuszyce (DE Jakobsthal)

Jarzębnik (DE Langeswiesenfloss)

Jelení boudy (DE Leyerbauden)

Jelenia Góra (DE Hirschberg)

Jelenia Łąka (DE Michelsbaudenplan)

Jesztedzki Grzbiet (CZ Ještědský hřbet, DE Jeschkengebirge)

Jizerka (DE kleine Iser)

Kamieniec (DE Steinbach)

Kamionek (DE Brachzwiesel)

Karkonosze (CZ Krkonoše, DE Riesengebirge)

Kobyla Łąka (DE Kobelwiese)

Kobyła (strumień) (DE Kobelwasser)

Kobyła (góra) (DE Schlossberg)

Końska Jama (DE Pferdeloch)

Kopaniec (DE Seifershau)

Kořenov (DE Wurzeldorf)

Kotlina Jeleniogórska (DE Hirschberger Thal)

CZ Krausovy Baudy (DE Krausebauden)

Krogulec (DE Theissenhübel)

CZ Libverda (DE Liebwerda)

Mała Kamienna (DE Klein Zacken)

Mała Łaba (CZ Malé Labe, DE Kleine Elbe)

Marcinowa Dolina* (CZ Martinské údolí, DE Martinsthal)

CZ Maršov (DE Marschdorf)

Marysin (DE Marienthal)

Mielnica (CZ Milnice, DE Milmitz)

Mokra Przełęcz (DE Bauhüttlerbrunnen)

Mumlawa (CZ Mumlava, DE Mummel)

Niedźwiedzi Dół (CZ Medvědí důl, DE Bärengrund)

Nowa Śląska Buda (PL Schronisko na Hali Szrenickiej, DE Neue Schlesische Baude)

CZ Novy Svet (DE Neuwelt)

Orle (DE Carlsthal / Karsthal)

Piaski* (DE Sande)

Piechowice (DE Petersdorf)

Płonka (DE Brachfloss, Brachwasser)

Pobiedna (DE Wigandsthal)

Podmokła (DE Tiefer Grund)

Polana Izerska (PL Drwale, DE Kammhäuser, Iserkammhause)

CZ Polubny (DE Polaun)

Przełęcz Okraj (DE Grenzbauden)

Rębiszów (DE Rabishau)

Roten Floß-Kamm (PL Rudy Grzbiet)

Rozdroże Izerskie (DE Ludwigsbaude)

Rozdroże pod Cichą Równią

Rychlik / Dziki Potok (DE Wilder Mann)

CZ Semily (DE Semil)

Siedlęcin (DE Röhrsdorf)

Smědava (DE Wittighaus, Mittelkammhaus)

Smogornia (CZ Stříbrny hřbet, DE Silberberge)

Smrek (CZ Smrk, DE Tafelfichte)

Sobieszów (DE Hermsdorf)

CZ Souš (DE Tarre)

Stara Droga Celna (DE Alte Zollstrasse)

Stara Śląska Buda (PL Śląska Buda, Schronisko pod Łabskim Szczytem, DE Alte Schlesische Baude)

Stary Zamek (DE Altes Schloss, Alte Schlossberg)

Stóg (DE Heufuder)

Szklarska Droga (DE Gläserweg)

Szklarska Poręba (DE Schreiberhau)

Śnieżka (CZ Sněžka, DE Schneekoppe, Koppe)

Świeradów-Zdrój (DE Bad Flinsberg)

Świńskie Dziury (DE Schweineloch)

Tkacze (CZ Mýtiny, DE Strickerhäuser)

Torfowisko pod Zieleńcem (DE Seefeldern)

Tränkekamm (PL Samolot)

Unięcice (DE Meffersdorf)

Wigancice (DE Weigsdorf)

Wilcze Gniazdo (CZ Vlčí kameny, DE Wolfsnest)

Witka (DE Wittiche, CZ Smědá)

Wrocław (CZ Vratislav, DE Breslau)

Wysoka Kopa (DE Hinterberg)

Wysoki Grzbiet (DE Hoher Iserkamm)

Wysoki Kamień (DE Hochstein)

CZ Vrchlabí (DE Hohenelbe)

Zieleniec (DE Grunwald)

Złote Jamy (DE Goldgruben)

Złotnik (DE Goldflösschen)